از بالستیکهای مشهور تا «باور 373»؛ موشکهای ایرانی با لانچرهای جدید شلیک میشوند +عکس
جدا
از ظرافتهای حمل موشکهایی با چندین تن سوخت و چند صد کیلو محموله
انفجاری، حرکت دادن دقیق موشکها به وضعیت عمودی به طوری که پدیده تلاطم
سوخت رخ ندهد از کارهای حساس این پرتابگرهای غول پیکر ایرانی است.
بحث
ساخت پرتاب گرهای موشکی و متحرک کردن آنها یکی از مسائلی است که در از
زمان ابتدای آغاز فعالیت موشک ها در جنگ دوم جهانی به عنوان سلاح های
عملیاتی نظامی مطرح شده است. یک موشک یا راکت به تنهایی به عنوان یک سامانه
کامل محسوب نشده به پرتاب گر و همچنین سامانه حمل کننده در صورت نیاز مجهز
می شود.
از پرتابگرهای کششی HAWK تا بالستیکهای متحرک
در
کشور ما و در زمان بعد از پیروزی انقلاب و آغاز جنگ تحمیلی سامانه موشکی
سطح به هوای HAWK شاید مهمترین سیستم موشکی زمین پایه کشور ما به حساب می
آمد. این موشک معمولا بر روی پرتابگرهای سه فروندی قرار گرفته و قابلیت
کششی دارند.
موشکهای
هاوک به نوعی در بحث تحرک ضعف داشته و همین مسئله در برههای از دفاع مقدس
و با وارد به خدمت شدن موشکهای ضدرادار به خدمت نیروی هوایی عراق سیستم
پدافند هوایی ما را شدیدا با اخلال مواجه کرد. همین تجربیات این را در
سالهای بعد از جنگ به سمت توسعه پرتابگرهای متحرک چه برای سامانههای
پدافند هوایی و چه موشکهای تهاجمی سوق داد.
با
ورود موشک اسکاد در سالهای میانی جنگ دوم جهانی یک سری از خودروهای کشنده
MAZ ساخت شوروی سابق به ایران وارد شده و به نوعی باعث آشنایی نیروهای
ایرانی با کشندههای موشکی سنگین شد. در سالهای بعد و همزمان با توسعه
برنامه موشکی ایران در بخشهای زمین به زمین، ساحل به دریا و همچنین سطح به
هوا این توسعه پرتابگرها و کشندهها ادامه پیدا کرد.
فیلم
ها و تصاویر منتشرشده از مدلهای اولیه این سامانهها در بسیاری از موارد
نشان از این مسئله میدهد که این موشک ها روی پرتابگر های ثابت نصب شده
بودند اما تجارب زمان جنگ و همچنین مطالعه نبردهای مختلف در جهان مثل
عملیات طوفان صحرا و یا حمله به یوگوسلاوی سابق در سال 1999 میلادی حاوی
درس های بزرگی در این زمینه برای ایران بود.
با
مطالعه و دقت بر روی موشک های توسعه یافته از دهه 1370 شمسی به این سو می
توان به این نکته پی برد که قابلیت تحرک فصل مشترک تمام راکت ها و موشک های
ایرانی محسوب می شود. از سامانه ای مثل زلزال گرفته تا حتی پرتاب گر
ماهواره بر های ایرانی همگی به نوعی دارای قابلیت تحرک بالا را دارند. این
مسئله یک برتری تاکتیکی بسیار بالا را ایجاد می کند و آن هم سخت تر کردن
کشف و در نهایت هدف قرار گرفتن این سامانه ها است.
به
جهت موفقیت این الگو می توان به مثال هایی مثل نبرد بالکان جایی که حجم
زیادی از موشک های سام 6 صربها که از قابلیت تحرک بالا برخوردار بوده و از
حملات ناتو در امان ماندند یا سالم باقی ماندن بخش زیادی از پرتابگرهای
موشکی متحرک حزب الله در جنگ سی و سه روز اشاره کرد.